In watergangen leven veel diersoorten, waaronder vissen en amfibieën. Wanneer aanwezige vissen, kikkers, padden en salamanders niet goed kunnen vluchten naar een veilige en geschikte omgeving, zijn maatregelen nodig. Het dempen of deels droogzetten van een watergang kan vanwege de bescherming van vissen en amfibieën een lang voortraject hebben. Zo kan het nodig zijn om een vergunning aan te vragen wanneer overtreding van Omgevingswet niet voorkomen kan worden. Daarnaast moeten er vaak maatregelen genomen worden, zoals het realiseren van alternatief leefgebied, plaatsen van amfibieënschermen en het afvangen van aanwezige dieren.
Met een cuvet kunnen gevangen vissen en amfibieënlarve goed bekeken worden zodat de soort bepaald kan worden. Zoals hier een kleine modderkruiper die door onze ecologen gevangen werd bij nader onderzoek naar de aanwezigheid van de grote modderkruiper, z’n neefje.
Omgevingswet
Vanuit de Omgevingswet is het verplicht te zorgen voor alle in het wild levende dieren en planten en hun directe omgeving, de zogenaamde specifieke zorgplicht (art. 11.27 van het Bal). Soorten die meer bescherming nodig hebben, zijn beschermd onder de Habitatrichtlijn (art. 11.46 van het Bal), Vogelrichtlijn (art. 11.3 van het Bal) of zijn nationaal beschermd als Andere soort (art. 11.54 van het Bal). Het is verboden om beschermde soorten opzettelijk te doden of vangen. Ook zijn hun voortplantingsplaatsen en rustplaatsen beschermd en mogen vogels en soorten beschermd middels de Habitatrichtlijn niet opzettelijk verstoord worden.
De mate van bescherming door de Ow bepaald hoe groot de inspanning moet zijn om te voldoen aan de wet. Soms zijn nationaal beschermde soorten vrijgesteld in de provincie waar de werkzaamheden plaatsvinden, bijv. de gewone pad, meerkikker en bastaardkikker. Voor deze soorten geldt dan wel nog de zorgplicht. Wanneer maatregelen nodig zijn vanuit de zorgplicht is het vaak voldoende om 1 dag af te vissen door één of meerdere van onze ecologen, afhankelijk van de grootte van de watergang.
Wilt u het risico voorkomen dat u uw werk niet kunt uitvoeren? Middels een ecologische inspectie of vanuit eerder uitgevoerd onderzoek kan de aanwezigheid van beschermde soorten vastgesteld worden of bekend zijn. Door op tijd beschermende maatregelen te treffen, kunnen werkzaamheden zoals gepland doorgaan. Hiermee voorkomt u uitstel van werkzaamheden en overtreding van de Omgevingswet.
Zeker wanneer beschermde soorten van de habitatrichtlijn aanwezig zijn, kan er soms een hele logistieke uitdagen aan hangen. Individuen van soorten van de habitatrichtlijn moeten namelijk allemáál afgevangen worden. Hiervoor is een Omgevingsvergunning verplicht. Om een werklocatie vrij te geven moet er op meerdere dagen onder geschikte omstandigheden, in de geschikte periode, afgevangen worden. De winter is voor de meeste soorten niet geschikt, omdat dieren dan in winterslaap zijn. Ook moet er worden bijgehouden welke dieren en hoeveel er gevangen worden om aan te kunnen tonen dat vrijwel alle aanwezige individuen van de beschermde soort zijn gevangen. Omdat ieder project uniek is beoordelen we elke keer weer hoe soorten beschermd en afgevangen moeten worden. Hiervoor zetten wij de ervaring en deskundigheid van onze ecologen in, gecombineerd met de beschikbare kennisdocumenten over de betreffende soorten .
Vissen en amfibieën leven in of zijn gebonden aan het water. Om stress van het afvangen tot een minimum te beperken worden de gevangen individuen zo snel mogelijk verplaatst naar een alternatief, geschikt leefgebied in de omgeving. Wanneer dit echter niet aanwezig is, moet deze ruim voordat de werkzaamheden en het afvissen plaatsvinden, worden gerealiseerd. Een lange periode is nodig, omdat vegetatie in een nieuw ontwikkeld leefgebied zich eerst moet ontwikkelen voordat het geschikt is. Om te voorkomen dat amfibieën tijdens de werkzaamheden terugtrekken naar het werkgebied, dient er bovendien een amfibieënscherm rondom het werkgebied geplaatst te worden voordat het afvangen plaats vindt.
Wanneer er een watergang gedempt of deels drooggezet wordt, is het dus mogelijk dat ruim van te voren het noodzakelijk is een vergunning aan te vragen en een alternatief leefgebied te realiseren voor beschermde vissen en amfibieën. Vervolgens moet er nog een amfibieënscherm geplaatst worden en vindt er een periode van afvangen plaats. Pas wanneer de aanwezige vissen en amfibieën verplaatst zijn naar een veilig gebied, kunnen de werkzaamheden plaatsvinden.
