26-02-2021 | Ecologie
In 2011 is boven de A12, ter hoogte van Maarsbergen, ecoduct Rumelaar gebouwd. Het ecoduct biedt een veilige verbinding voor dieren over de A12 en de spoorverbinding tussen Utrecht en Arnhem. Ecoduct Rumelaar verbindt 2 natuurgebieden: de Gelderse Vallei en de Utrechtse Heuvelrug.
Ecoduct de Rumelaar is niet toegankelijk voor mensen om verstoring van dieren te voorkomen. In september van dit jaar werd hier een uitzondering voor gemaakt, zodat aannemer Poort van Bunnik in opdracht van Rijkswaterstaat de (te voedselrijke) toplaag op het ecoduct kon vervangen en er een nieuwe waterdichte laag op kon aanbrengen. Deze werkzaamheden zijn mede uitgevoerd om het ecoduct geschikter te maken voor soorten zoals de heidesabelsprinkhaan, heideblauwtje en zandhagedis. Om effecten door de werkzaamheden op de dieren op en nabij het ecoduct zoveel mogelijk te beperken, hebben onze ecologen de ecologische begeleiding verzorgd. Deze ecologische begeleiding was tijdens de warme zomerdagen soms een flinke uitdaging, maar leverde ook veel bijzondere ontmoetingen op met de ‘bewoners’ van het ecoduct.
Ruim voor de start van de werkzaamheden is door onze ecologen beoordeeld in welke periode van het jaar de werkzaamheden het best uitgevoerd konden worden. Dit werd gedaan om te bepalen wanneer aanwezige beschermde diersoorten de minste overlast van de werkzaamheden ondervinden. Het bleek dat de werkzaamheden in september de minste effecten zouden veroorzaken op de ‘bewoners’ van het ecoduct. Effecten op verschillende diersoorten waren echter ook in september niet volledig uitgesloten, daarom is er een plan (ecologisch werkprotocol) opgesteld met maatregelen ter bescherming van deze dieren.
De belangrijkste maatregel uit het ecologisch werkprotocol was het afschermen van het werkgebied met een ‘amfibieënscherm’, zodat dieren het werkgebied niet meer in konden. Vervolgens zijn de dieren binnen het werkgebied gevangen en daarna buiten het amfibieënscherm uitgezet. De focus lag hierbij op de meest bijzondere diersoorten die op het ecoduct voorkomen zoals de poelkikker, levendbarende hagedis, ringslang, hazelworm en diverse muizensoorten. Overige grotere ‘bewoners’ van het ecoduct, zoals de haas en de ree, konden zelfstandig het werkgebied verlaten.
Binnen de amfibieënschermen zijn zoveel mogelijk dieren actief (met de hand) en passief (met behulp van ingegraven emmers en tapijttegels) gevangen. Zowel het actief als het passief vangen vergt soms veel geduld, waarbij timing en kennis van het gedrag van de dieren cruciaal is. Met de hand vangen van de levendbarende hagedis werkt bijvoorbeeld het best in de ochtend wanneer de zon net opkomt en de hagedissen zich opwarmen. Het is hierbij belangrijk om de hagedissen tot dichtbij te ‘besluipen’ en vervolgens met een snelle (maar wel voorzichtige) handbeweging op te pakken. Bij het vangen met de emmers is het van groot belang dat deze regelmatig en op het juiste moment van de dag worden gecontroleerd. Zo ondervinden de ‘bewoners’ van het ecoduct zo min mogelijk stress van de verhuizing.
In totaal hebben onze ecologen 260 dieren gevangen en buiten het amfibieënscherm weer vrij gelaten. In totaal zijn er 88 poelkikkers, 7 hazelwormen, 33 levendbarende hagedissen en 51 ringslangen (veelal jonge dieren) overgezet. Daarnaast zijn algemeen voorkomende muizensoorten zoals de veldmuis, aardmuis en bosmuis, gewone padden en kleine watersalamanders gevangen. De aanwezigheid van de hazelworm op en nabij het ecoduct was nog niet eerder met zekerheid vastgesteld, dus dit was extra leuk!
De werkzaamheden zijn inmiddels afgerond en het amfibieënscherm is verwijderd. Alle dieren die zijn uitgezet kunnen dus weer terugkeren naar het ecoduct. We hopen dat de tijdelijke verhuizing voor alle ‘bewoners’ goed is verlopen en ze snel weer hun eigen plekje vinden op en nabij ecoduct Rumelaar.
Wilt u meer weten over vleermuisonderzoek door onze ecologen? Of bent u benieuwd naar andere werkzaamheden van onze ecologen? Kijk dan bij ons werkgebied Ecologie.
Heeft u vragen? Neemt u dan vrijblijvend contact met ons op. Wij zijn u graag van dienst!
Meer weten over onze ecologische werkzaamheden?